Hệ thống hỗ trợ ra quyết định vận hành (DSS) là hệ thống các công cụ điện toán có 4 năng lực cơ bản, bao gồm: Biểu diễn trực quan, khả năng tính toán theo thời gian thực, dự báo và mô phỏng vận hành để giải quyết tối ưu hóa các mục tiêu cụ thể, hay hỗ trợ tìm kiếm các giải pháp cho các vấn đề quản lý dựa trên số liệu thu thập được trong quá trình vận hành.

Hình 3: Sơ đồ hệ thống hỗ trợ ra quyết định vận hành (DSS) cho thủy điện Việt Nam.

Hình 4: Trung tâm hỗ trợ vận hành thủy điện 

Hệ thống DSS giám sát ra hỗ trợ vận hành ứng dụng các công nghệ hiện đại này hoàn toàn độc lập, không kết nối với bất kỳ hệ thống điều khiển nào của các nhà máy thủy điện để đảm bảo an ninh số liệu và an toàn vận hành.

Hệ thống DSS cho Việt Nam được đầu tư với quy mô lớn, nhằm đáp ứng nhu cầu của nhiều thủy điện trong tương lai. Hệ thống này bao gồm một trung tâm dữ liệu đặt tại Hà Nội, các mô hình dự báo cung cấp thông tin khí tượng và thủy văn được kết nối với các nhà máy thông qua chương trình hỗ trợ vận hành điều tiết HNT được cài đặt ở phòng điều khiển trung tâm của nhà máy. DSS cũng kết nối với hạ tầng quan trắc của nhà máy như các trạm quan trắc mưa, quan trắc mực nước và các cảm biến quan trắc vận hành khác ở hồ đập. Tại trung tâm dữ liệu các nhóm chuyên gia và kỹ sư nhiều lĩnh vực thực hiện các công tác đào tạo sử dụng hệ thống, phương pháp nhận định thời tiết và các phương pháp mô phỏng lên kế hoạch vận hành thông qua tương tác với các cán bộ nhà máy trực tuyến, hoặc trực tiếp.

Tối ưu hóa vận hành trong điều kiện kiệt nước:

Trong phần này chúng tôi giới thiệu một trường hợp vận hành thực tế sử dụng rất thành công hệ thống DSS cho tối ưu hóa việc sử dụng nước để tăng hiệu quả sản xuất điện và thu nhập trong mùa khô kiệt nước hiện đang xảy ra.

Hình 5 (dưới đây) là màn hình giao diện người dùng của chương trình phần mềm điều tiết dòng chảy HNT, được cài đặt và tính toán 24/24 ở phòng điều khiển trung tâm, cũng như tiếp cận được từ các thiết bị cầm tay của nhà quản lý của Nhà máy Thủy điện 

Hình 5: Giao diện phần mềm hỗ trợ điều tiết dòng chảy HNT.